Μια τεχνολογία που αναπτύχθηκε στην Ελλάδα, μέσα από πλήθος ευρωπαϊκών ερευνητικών προγραμμάτων κατά την τελευταία δεκαπενταετία, από το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), φιλοδοξεί να δώσει λύση στο δίλημμα «περισσότερα φωτοβολταϊκά ή περισσότερη γη για καλλιέργειες τροφίμων».
Χθες παρουσιάστηκε επίσημα στην Αθήνα το έργο Flex2Energy, του οποίου ηγείται η ελληνική εταιρεία OET, που αποτελεί «παιδί» (spin-out) του εργαστηρίου και έχει στόχο να κατασκευάσει την πρώτη μηχανή στον κόσμο η οποία θα υποστηρίζει τη μαζική παραγωγή εκτυπωμένων οργανικών φωτοβολταϊκών 3ης Γενιάς. Η μηχανή θα παράγει εύκαμπτο πλαστικό, οργανικό υλικό, που είναι διαφανές. Αυτό το εύκαμπτο φωτοβολταϊκό μπορεί να παράγει ενέργεια από τον ήλιο, με υψηλή απόδοση, και να εγκατασταθεί (αντί για τζάμια) σε κτίρια, θερμοκήπια (Agrivoltaics), αυτοκίνητα κ.λπ.
Για παράδειγμα, μπορούν στα θερμοκήπια να παράγονται ταυτόχρονα και τρόφιμα και ενέργεια, ώστε να αντιμετωπιστεί και το πρόβλημα με τα ολοένα και μεγαλύτερα τμήματα καλλιεργειών που καταλαμβάνουν τα συμβατικά φωτοβολταϊκά. Ή σε ένα πολυώροφο κτίριο γραφείων, να αντικατασταθεί το γυαλί με αυτό το εύκαμπτο υλικό και να καταστεί ενεργειακά θετικό, δηλαδή να παράγει περισσότερη ενέργεια από αυτή που καταναλώνει.
Όσο επιταχύνεται η στροφή προς την «πράσινη» ενέργεια, τόσο μεγαλύτερες εκτάσεις καταλαμβάνουν τα συμβατικά φωτοβολταϊκά. Γι’ αυτό και αναζητούνται άλλες λύσεις, όπως αυτή που προωθείται μέσω του Flex2Energy για παραγωγή φωτοβολταϊκών τρίτης γενιάς με υψηλές ταχύτητες, υψηλή απόδοση και χαμηλό κόστος.
Ο κ. Στέλιος Λογοθετίδης, καθηγητής του ΑΠΘ, επικεφαλής του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας και ιδρυτής της OET (Organic Electronic Technologies), υπενθύμισε χθες κατά την παρουσίαση του έργου την πολυετή προσπάθεια για την ανάπτυξη της μηχανής. Η πρώτη μηχανή δημιουργήθηκε το 2015, αλλά τα οργανικά φωτοβολταϊκά που παρήγαγε είχαν χαμηλή αποδοτικότητα.
Από τότε μέχρι σήμερα έγιναν σημαντικές βελτιώσεις και η απόδοση προσεγγίζει πλέον το 65%, όπως είπε. Μέσω του Flex2Energy θα αναπτυχθούν όλα τα εργαλεία και οι τεχνολογίες ώστε να ολοκληρωθεί η νέα, πλήρως αυτοματοποιημένη μηχανή μαζικής παραγωγής της 3ης γενιάς οργανικών φωτοβολταϊκών, εξήγησε. Σύμφωνα με τον κ. Λογοθετίδη, η παγκόσμια αγορά των εύκαμπτων φωτοβολταϊκών θα αυξηθεί από 2 GW το 2020 σε 100 GW το 2027.
Η πρόταση του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας και των 15 εταίρων λαμβάνει χρηματοδότηση από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Horizon. Εκτός από την ανάπτυξη της πλήρως αυτοματοποιημένης μηχανής παραγωγής, μέσω του Flex2Energy θα γίνουν και τρία πιλοτικά έργα σε θερμοκήπια, κτίρια και αυτοκίνητα.
Στο έργο συμμετέχουν, εκτός από την ΟΕΤ, το ΑΠΘ, οι ελληνικές εταιρείες ΑΛΟΥΜΙΛ και Κυριακίδης, οι HOPE-A, DEPIA, οι γερμανικές Coatema και Mondragon, οι γαλλικές Pole-Fibres, Incore και IPC, η ουγγρική SEMILAB, η WOP από τη Λιθουανία, η ιταλική Stellantis Fiat και η ρουμανική AlbaJulia.
Χθες παρουσιάστηκε και το έργο «Cope-Nano», που στηρίζει τη δημιουργία Διεθνούς Κέντρου Αριστείας για τα Οργανικά Ηλεκτρονικά και τη Νανοτεχνολογία στη Θεσσαλονίκη. Στο νέο Κέντρο, που στην ουσία αποτελεί μετεξέλιξη του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ, θα συμμετέχουν και γνωστά πανεπιστήμια, όπως το University of Cambridge και το University of Bordeaux. Το συνολικό κόστος της επένδυσης φτάνει τα 30 εκατ. ευρώ και τα μισά καλύπτονται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
